Amerika’da çalışmak, Saatlik kaç dolar kazanıyorlar? Evet şöyle bakalım çalıştığı yerler var. Oturma yerleri var. Şöyle benim arkadaşım amerika’da cafede çalışıyor, 

Amerika’da çalışanlar ne kadar kazanır

Öncelikle amerikada ilk akla gelen uber şöförlük yaparak kazanmaktır. 

Amerika’da meşru bir şekilde çalışmak isteyen dostlara rehber olması gayeiyle yüzeyel ancak proseste hayati ehemmiyet taşıyan verileri paylaşmak istedim.

Yazıya başlamadan evvelce avukat olmadığımın ve yazdıklarımın hukuki bir geçerliliği olmayabileceğinin altını çizmek isterim. Birçok bilgi, vakit amacıylade meşruarın değişmesi ile beraber geçerliliğini kaybedebilir. Bilgileri meşru kaynaklardan doğruluğunu sağlamanız ve hukuki danışmanlık almanız proses vakitsince kendinize yapabileceğiniz en büyük iyilik olacaktır.
‘Yazıya nasıl katkı sağlayabilirim?’ 

Yaklaşık 7 aydır, H-1B vizesi ile Amerika’da meşru bir şekilde tam vakitli olarak çalışıyorum. Taşınmamın ardındannda, aklının bir köşesinde Amerika’da çalışmak olan çoğu dostım vakitcin ayrıntılarını öğrenmek amacıyla benimle iletişime geçti.

Yazının gaye kitlesi bilişim sektörü ile alakalı olan şahıslardir. Dolayısıyla deniz taşıtı mürettabat vizesinden bahsetmiyor olacağım. 

Çalışma izni ile karıştırılmaması gereken vize türleri
Eğitim amacıyla gelmek ve ardındannda meşru izin alabilmek

Amerika’da Çalışma İzni

Amerika’da bir şirkette çalışmaya başlamanız amacıyla TC Kimlik numarasına benzetebileceğimiz ancak asıl fonksiyonu Vergi Kimlik Numarası’na daha yakın. Olan SSN (Social Security Number. Çalışmak Sosyal Emniyet Numarası) lüzumludir ve bu numarayı alabilmeniz amacıyla çalışmanıza izin veren bir vize çeşidine sahip olmalısınız.
 de SSN olmadan ev kiralamanız, kredi kartı almanız da çok zordur, yüklü miktarlarda depozit ödemeniz gerekebilir. Lütfen kendinizi bu mevzuma düşürmeyin ve ülkemizi temsil ettiğinizi de unutmayın.

B1 vizesini edinerek Amerika’da şirketlerle yüzyüze görüşmeye, çalışmak mülakatlara gelebilir, çalışma izni veren bir vize edinmenizin ardındannda da işe başlayabilirsiniz.
Eğitim amacıyla gelmek ve ardındannda meşru izin alabilmek

Çalışma izni ile karıştırılmaması gereken vize türleri

OPT statüsünün geçerli bulunduğu vakit vakitsince resmi olarak çalışma izniniz olur. Bu statüyü 24 ay daha uzatabilmek de olasıdür. (STEM OPT Extension)

Her eğitim kurumu OPT sağlamaya nitelikli olmayabilir. Bazı eğitim kurumları ilk sene neticesinda kampüs amacıylade, ikinci sene neticesinda çalışmak ise kampüs dışında part-time çalışmaya izin sunabilcektedir. Eğitiminize başlamadan evvelce bu hususları danışmanızı ve avukatınıza doğrulatmanızı öneririm.

OPT’nin belirli bir vakit amacıyla geçerli bulunduğunu dikkatten kaçırmamanız gerekir. Statünüzün bitmesi ardındannda çalışmaya devam etmek amacıyla, tam vakitli ya da stajyer olarak çalıştığınız yerde kendinizi göstermiş. Olmanız ve şirketin sizin amacıyla H-1B vizesine başvurmaya ikna olmuş olması lüzumludir.  F-1 ve OPT size kalıcı bir çalışmak izni sağlamayacaktır. Ancak size kendinizi kanıtlama olanağı ve Amerika’da vakit sağlaması tarafından bir geçiş vizesi olarak kullanılabilir.

Amerika’da Dil Okulları

Eğitimde bir alt başlık olarak dil okullarından çalışmak da kısaca mevzuşmak istedim. Dil okulu adı üzerinde Amerika’daki dil öğreten okullardır ve F-1 vizesi temin ederler ancak yukarıda açıkladığım OPT statüsünü sağlamaya nitelikli değildirler. Net olması tarafından yinelayayım, çalışmak dil okullarının sağladığı vize bir eğitim vizesidir, çalışma izni değildir. Dolayısıyla durumu hazırda cebinizde olan bir para ile Amerika’da dil eğitimi almış olursunuz.

Dil öğrenme dışında en mühim faydası, bundan sonra Amerika’da bulunduğunuz amacıyla staj ya da tam vakitli iş fırsatlarını kovalamanız. Daha rahat olabilir ve vakit amacıylade tanıştığınız insanların referans olması ile önünüze değişik kapılar açılabilir. Benim şahsi yorumum sağladığı avantaja göre pahalı bir alternatif bulunduğu tarafında ve kariyeriniz dil okulu vakitsince yerinde durur.

Şu ana kadar çalışma izni almanızda tesiri olabilecek vize çalışmak türlerini inceledik. Bu noktadan sonra çalışma izinlerinin kendine odaklanacağınız.

Amerika’da Staj

Hernet üniversite diplomasına sahip bulunduğu bugünkü şartlarında staj kariyerinizde ölümcül bir dikkate sahip olacak.
İş verenin sponsorluğunda J-1 vizesi ile 3 haftadan 12 aya kadar yurtdışında meşru bir şekilde çalışabilirsiniz. Trainee uygulama ile gelirseniz bu vakit 18 aya kadar uzayabilir. Kesin sonlu bir çalışma iznidir. Uzun vade Amerika planınız amacıyla kendi başına bir çözüm değildir.

Stajın okuduğunuz alan ile alakalı olması lüzumludir. Öğrenciyken ya da okulun bitiminden 12 ay sonraya dek stajınız başlayabilir. Üniversite eğitimine devam eden çalışmak dostlara 2. ve 3. yaz dehemmiyetlerini yurtdışında, iyi bir şirkette staj yaparak geçirmelerini tavsiye ederim.

OPT amacıyla bahsettiğim gibi stajyer olarak çalıştığınız yerde kendinizi gösterebilir ve şirketi sizin amacıyla H-1B vizesine sponsor olmasına ikna edebilirsiniz. 

Neden Amerika da çalışalım

Bilinçi olunması gereken mevzu ‘iki sene kuralı’dır. Bunun manası, J-1 vizesi ardından Türkiye’ye dönüş yapıp, size burs veren kurum adına mecburi hizmet yapmanızın gerekmesidir. Devletten burs almış olsanız da olmasanız da vizenizde bu damga yer alır. Çeşitli dökümanlar ve bürokrasi işlemlerinin ardındannda bu kuraldan feragat edebilirsiniz. (j-1 visa waiver) Staj kabulunuzun ardındannda bu mevzuyu inceleyip, hazırlanabilirsiniz.

Özel Mesleğe Sahip Kişiler (H-1B)
Yazının gidişatı vakitsince farketmiş olmalısınız. Eğer özel bir halunuz yoksa, bir şekilde kapı H-1B vizesine çıkmakta.
H-1B vizesi, uzmanlık gerektiren mevzularda verdiği uzun vadeli, geçici çalışma vizesidir. Öncelik ile vizenin uygunluk şartlarını inceleyelim.

Amerika’da Calışma Uygunluk Şartları

Söz hususu işin, ileri derece uzmanlık gerektiren ve üniversite mezunu ya da üstü şahıslar doğrulusunda uygulanabilmesi lüzumludir. Hem de şirketin de sağlaması lüzumlu olan detaylı şartlar vardır.
İlgilendiğiniz şirketin kendi üzerine düşen şartları sağladığını varsayarak size odaklanalım.
Pozisyon ile direkt olarak alakalı 4 senelik üniversite mezunu ya da dengi olmalısınız. (İktisat okuyup, Software Engineer olarak çalışma müracaatnuz kabul edilmeyebilir.)

Üst maddede açıkladığım ‘dengi’ kelimesini bilhassa ele alabilmek istiyorum zira Facebook’un benim amacıyla kullandığı strateji bu kelimeden doğdu. Amerika’da okumadığınız amacıyla gerçekte her vakit denklik üzerinden müracaat yapıyor olacaksınız. Denklik tarifi ise okuduğunuz üniversitenin.   (1 akademik sene eşittir 3 senelik iş tecrübei.) Bu demek oluyor ki alakasız bir.  . Bunun amacıyla de resmi evraklar ve referans mektupları gerekiyor olacaktır.

Az tanınan alanı ise üniversite ve iş tecrübesini toplayarak denklik sağlamaktır. Kendimden numune verirsem, üniversitede son katagorisi okumaktayken ve mezuniyetime yalnızca birkaç ay kalsa da şimdilik mezun değilken yapmam gereken. V(Aslında Facebook, mezuniyetim net değilken, beni lise mezunu olarak işe almış oldu. Birkaç ay sonra mezuniyetimi, bir dersimi bütte geçerek de olsa, almış oldum.)

Hem de alakalı sektördeki tecrübe, referanslar ve başarılarınız müracaatnuzu her vakit güçlendirecektir. Ancak opsiyoneldir.

Genellikle Eylül-Ekim-Kasım aylarında olan müracaat vakitcinin, mülakatların ardındannda alakalı şirketten öneri aldığınızı varsayalım. 
Buraya küçücük bir not. Başvuru ve hazırlık prosesleri açıkladığım gibidir.  Eylül — Nisan arasında yapıldığından Nisan’a yaklaştıkça işler sistemli da olsa aceleye gelmeye başlayacak.  Hem de büyük şirketler ek olarak sizi iş geçmişinizi doğruluğunu sağlama gibi prosedürlere sokuyor olacaklar. Dolayısıyla kendi iyiliğiniz amacıyla vakitci her vakit süratlandırmaya çalışmalısınız.

Amerika’da Vizeye Başvuru Süreci ve Kura

Bu noktada dikkatinizi iyice toplamak istiyorum. Bir şirketin size sponsor olması, vize amacıyla müracaat yapması, bütün lüzumlulikleri sağlıyor olmanız H-1B vizesini net alacağınız manasına gelmiyor! 🙁
Neden mi? Basitçe, Amerika’nın kendi vatandaşlarını koruması ve eşitliğe verdiği şayet diyebilirim.
DYurtdışından getirelim” olsa da, H-1B ile ülkeye girebilecek turist çalışan miktarını 85 bin şahıs ile sınırlamıştır, kota koymuştur. Bu kota politik nedenlerle değişebilmektedir.

Vizenin uygulanış biçimini kavramak proses tarafından çok mühimdir.  Şirketler Nisan ayına kadar mülakatlarını, önerilerini ve vize belge hazırlıklarını tamamlar. Ardındannda Nisan’ın ilk haftası müracaatlar yapılır.  İlk hafta gelen müracaatları sayan ABD şayet müracaat adedi kotadan çok ise müracaat alımını durdurur. Son birkaç senedir ve büyük ihtimalle önümüzdeki seneler vakitsince da kota aşılıyor olacak. Dolayısıyla bundan sonra mevzu biraz enteresanleşiyor.

Elinde kotadan çok müracaat olan ABD, hangi müracaatyu seçeceğine kura ile karar verir. Kura vakitci kotanın erişilmesinden birkaç hafta sonra başlar ve iki adımdan oluşur. İlk olarak 85 bin olan kotanın, 20 binini Amerika’da master, hekime ve üstü ünvanını almış şahıslar amacıyla ayırmış olan.

Amerikan Rüyası

ABD, gelen müracaatları filtreler ve içlerinden 20 bin bireyi kura ile seçer. Sonrasında kalan bütün müracaatlar arasından 65 bin bireyi daha kura ile seçer.
 Başvuruların lisans ve üstü şeklinde dağımı açıklanmadığı amacıyla bunun talihinızı matematiksel olarak ne kadar yükselttiğini net olarak söyleyemiyorum. Hem de Green Card vakitcinde direkt olarak E2B müracaatı yaparak vakitcinizi süratlandırabilirsiniz.

Peki H-1B amacıyla saseneyer diğer ne diyor? Son 10 senedan çok vakitdir kotasını dolduran H-1B müracaatları:
2014’te 124 bin
2015’te 172 bin
2016’da 236 bin
ile artan bir trend göstermektedir. Başvuran 3–5 şahıstan 1’ine çıkan bu vizedir. NASA ya da Google olsun hangi şirket amacıyla başvurduğunuza bile bakmadan, yalnızca şansa bağlıdır. Bu da Amerika’da çalışma amacıyla önünüzdeki en büyük engeldir.

Verilere göre en çok H-1B müracaatı yapan 10 firmanın (Infosys, Wipro, Tata Consultancy Services, Accenture, HCL Technologies, Tech Mahindra, Larsen & Toubro Infotech…) ve gerçekte daha da çoksının Hindistan kökenli danışmanlık firması bulunduğu görülmektedir. Mevcut meşruar kapsamında. Paravan şirketler açarak H-1B vizesi sponsorluğu satan ve vizenin çıkmasının ardındannda değişik şirketlere aktarım olmanızı yöneten bu şirketler. Nedeniyle yüksek müracaatların görüldüğü, bu şirketlerin müracaatların yarısından çoksını yaptığı düşünülmektedir. ABD vakit vakit bu şirketleri gayelayan ek meşruar çıkarıyor olsa da düzenin savunmasız halda bulunduğunu söyleyebiliriz.

Çoklu Başvuru

İlk tavsiyem çoklu müracaat gayeiyle mutlaka paravan şirket kullanmamanızdır. Bu şirketler aracılığı ile gelenler ona göre işler bulabilmekteler.
Çalışmak dilediğiniz iki firmadan aniden öneri aldıysanız, iki şirketin de size ayrı ayrı sponsor olması olasıdür. Etikliği tartışılsa da müracaat sayınızın yükselmesi nedeniyle kuradaki talihinızı arttırmış olursunuz.
İki kuranın da çıkması halunda birini seçmeniz gerekir. Basvuru yaptığınız şirketler ile çoklu müracaat halunuzu paylaşıp paylaşmamak size kalmış. İki şirket de aynı avukatlık firmasıyla çalışmadığı prosese bunu kendilerinin öğrenme talihi yoktur.

Tavsiyem, gerçekte çalışmak dilediğiniz 2 şirket ise çoklu müracaat yapmanız, iki şirket ile de açık iletişimde olmanızdır. Çoklu müracaatnuzun belki de bir diğer bireyin talihinı elinden aldığı gerçeğini unutmamalısınız. Bu tür bir B planını, Avrupa’daki şirketlere müracaat ederek kendiniz de hazırlayabilirsiniz. Okuduğunuz gibi çok adil bir sistem olmadığını söyleyebiliriz.

Dikkat edilmesi gereken husus, aynı şirketten aniden çok müracaat yapmanızın yasak olmasıdır. Eğer yaparsanız ve ikisine aniden çıkarsa teşhis edilecek ve iki müracaatnuz da iptal edilecektir. Çok açık bir makale olmasından belirtelim. Aynı şirket amacıyla 5 müracaat yapabilirsiniz ve içlerinden bir tanesine kura çıkabilir. Ancak bu hal binlerce dolarlık müracaat ücreti ve geleceği pahasına kumar oynamayı tercih edenler amacıyladir.

Kura Sonrası

 Kuranın çekilmesinden belirsiz bir vakit sonra başlatılan 15 iş günü amacıylade müracaatnuzun neticesinu öğrenirsiniz. Aksi halda bu vakit 2–3 ayı bulur. Geleceğinize dair mühim bir haberi birkaç ay evvelce öğrenmek amacıyla lüzumlu ücreti şirket karşılamıyorsa siz cebinizden karşılamalısınız. Gerilim bir kenera, geleceğinize dair B Planı yapmanız amacıyla vakit kazanmış olursunuz.

Sonuç olumlu ise H-1B vizesine başvurmaya hak etmiş oluyorsunuz. Vizeniz halen çıkmadı. Çeşitli işlemlerin ardındannda, Türkiye’deki bir Amerikan konsolosluğundan randevu alıyorsunuz ve belgeleriniz inceleniyor.  10 gün erken de ülkeye giriş yapabilirsiniz! Tebrikler.

Geniş yönden gelin prosese yine bir bakalım. Ekim’de iş ilanına başvurdunuz, işe kabul edildiniz ve evraklarınız hazırlandı. 1 Nisan’da vizeye müracaatldu, Mayıs-Haziran aralığında neticesi öğrendiniz ve konsoloslukta pasaportunuz damgalandı, 1 Ekim’de iş başı yapabilirsiniz. Kısaca iş müracaatı ile vize hazırlık Amerika’da vakitcini saymadığınızda dahi 6 ay vakitn, uzun, işkence niteliğinde bir prosesten geçiyorsunuz. Bu makaleyı yazmamdaki asli gaye da bunun bilincinde olarak yola çıkmanız, sonradan öğrenip şaşırmamanızdı.

Kura Çıkmazsa

Birçok uluslararası büyük şirket, H-1B vizesi çıkmazsa, zorlukla bulduğu kıymetli çalışanını kaybetmemek amacıyla detaylı yollar izliyor.
Kuranın çıkmamasının ardındannda ülkende hayatına Amerika’da devam et, seneye yine deneyelim diyorlar. (Kola kapağından yine tecrübe edinin çıkması gibi.)

İkinci alternatif bizim Avrupa’da büromuz var, seni o bölgeye aktarım edelim diyen olabiliyor.(Sektörde buna da Avrupa büroyune çalışanı bir ileri sene aktarım etmek üzere park etmek deniyor.)

Kura Çıkarsa

Tavsiyem, kötü senaryoyu firmanız ile daha eskiden mevzuşmanız, Amerika’da makalelı söz almanız ve pazarlık yapmanız tarafındadir.
H-1B Neden Önemli? Avantajları ve Dezavantajları Neler?
H-1B elinizdeki alternatiflerden çıkma olasılülüğü en yüksek olan vize türü. Avantajlarını ve dezavantajlarını aklıma gelme sırayla inceleyelim:

3 sene vakitsince Amerika’da meşru izniniz oluyor. Bu vakitı şirket, kurasız, bir dilekçe ile 6 seneye uzatabiliyor. Süre amacıylade Türkiye’ye seyahat etmenizde bir sakınca yok.

H-1B vizesi kapsamında pasaportunuzda çalıştığınız şirketin adı makaleyor olacaktır. Ek bir yerde çalışamaz, freelance iş yapamaz, kendi firmanızi kuramaz ve bir yere ortak olamazsınız. Amerika’da Çok ciddi bir yasaktır.
Amerika’dayım, Türkiye’ye Türkiye’deki şirketim üzerinden iş yaparım da diyemezsiniz. Amerika’dayken yalnızca vizenizde belirti edilen işte, belirti edilen pozisyonda ve belirti edilen mevzumda çalışabilirsiniz. Şirketin değişik büroyunde çalışmanız da meşru olmayacaktır.

H-1B vizesini aktarım edip değişik bir şirkette çalışmaya devam edebiliyorsunuz. Ancak aktarım prosedürü çalışıyorken yapılabiliyor. Bir şekilde işten çıkarılırsanız (bunu yüz kızartıcı bir hata gibi düşünmeyin. . Teknik olarak ülkede bulunma izniniz o an bitiyor, evi toplama vakitniz dahi teknik olarak olarak yok. Ancak bu tür hallerde genelde önden haberini alıyorsunuz ve aktarım gerçekleştirmek amacıyla vakitniz oluyor. Hem de kovulma ardındannda 30 gün vakit vakitsince aktarım yapmanıza ya da ülkeden derhal ayrılmamanıza da göz yumulduğu söyleniyor.

Yurt Dışına Nasıl Çıkarım?

Erkekler amacıyla, 3 sene yurtdışında fiilen çalışmanızın Amerika’da ardındannda Dövizle Askerlik yapabiliyorsunuz.
Şirketin başvurmasının Türkiye amacıyla ortalama 1-2 sene ardındannda Green Card’ınız çıkıyor ve göçmenlik amacıyla yolunuz açılıyor. Green Card’ınızın çıkmasının ardındannda kalıcı çalışma iznine sahip oluyorsunuz ve 5 sene sonra vatandaşlığa başvurabiliyorsunuz.

Eşiniz varsa H4 vizesi kapsamında Amerika’da oturma izni oluyor ancak çalışma izni olmuyor. Obama’nın son meşruarından biri Green Card vakitciniz başladığında eşinize çalışma izni verme üzerine (H4 EAD), alakalı dostlar mevzuyu derinlemesine araştırabilir. Dikkat edilmesi Amerika’da gereken mevzu eşinizin ABD vatandaşlarının ücret alabileceği rastgele bir işte gönüllük esasıyla dahi fonksiyonuni gerçekleştirmesine izin verilmiyor. Oluşudur. İlişki ve daha da muhimi ruh sağlığı amacıyla bu tarz mevzularda şuurlu davranılmalıdır. 

H-1B’nin limitli alanına hep değindik ancak non-profit olan üniversite incelemeleri gibi yerlerde kotadan bağımsız, senenin her anı müracaat yapıp çalışabiliyorsunuz. Çok dar bir alan ancak bu tarz bir geçmişi olan dost var ise lütfen iletişime geçsin, mevzuyu genişletelim.
Kısaca proses her ne kadar ürkütücü olsa da çıktıktan sonra net bir yola sahip diyebileceğim bir vize türü.

Şirket İçi Transfer (L-1)

Amerika’daki bir şirketin dünyadaki rastgele bir yerdeki büroyunde ya da bürolarında son 3 seneda fiili olarak, nettisiz, Amerika seyahatleriniz. Haricinde, 365 günden çok vakitde çalışmış iseniz, L-1 vizesi ile şirketin Amerika büroyune aktarım olabilirsiniz.
Bu vize, Türkiye’de büroyu olup, şartları gerçekleştiren bir çalışanını Amerika şubesini açmak amacıyla gönderme gayeiyle da kullanılabilir.
Maximum 7 sene vakitli L-1A ise management, maximum 5 sene vakitli L-1B specialized knowledge (mühendislik gibi) amacıyladir.

Herhangi bir kura vakitci yoktur.
Sizin amacıyla bireysel müracaat yapıldığında 2–3 ay amacıylade vizeniz çıkıyor.
Yılda çokça müracaat yapan şirketler vize çıkma vakitcini 2 hafta — 1 ay oranına indirebiliyorlar. (blanket L)
Çalışan amacıyla H-1B’ye benzer şartlar sağlar.

H-1B’den değişik olarak şirkete bağlılık esastır, aktarım edilemez bir vize türüdür. Bir şekilde işten çıkma halunda geri dönmek mecburiyetinde kalabilirsiniz. (H-1B’ye göre en büyük dezavantajı)
H-1B’ye benzer bir şekilde Green Card vakitci başlatılabilir.
Sizin ile beraber gelen eşiniz aşağı yukarı 3 ay vakitn EAD müracaatının ardındannda çalışma izninize sahip olabiliyor. (H-1B’ye göre en büyük avantajı)

Girişimcilerin en çok aldığı vize türüdür. Avantajları ve dezavantajlı ile E1/E2 vize karşılaştırması üzerine ilaveten bir makale makaleyor olacağız. Sorularınızı bu paragraf üzerinden iletebilirsiniz.